Een hartkatheterisatie is een medisch onderzoek waarbij artsen met behulp van een dun buisje (katheter) de kransslagaders, hartkamers en hartkleppen onderzoeken. Het is een veelgebruikte en relatief veilige methode om hartaandoeningen op te sporen en soms zelfs direct te behandelen.
Waarom wordt een hartkatheterisatie gedaan?
Deze procedure wordt voornamelijk gebruikt om:
- Kransslagadervernauwing op te sporen; wanneer er een vermoeden is van aderverkalking (atherosclerose) en een verhoogd risico op hartinfarct.
- De werking van het hart te beoordelen; bijvoorbeeld bij hartfalen of klepafwijkingen.
- Behandelingen uit te voeren; het plaatsen van een stent of het uitvoeren van een ballondilatatie om vernauwde bloedvaten te openen (dotteren).
Hoe werkt hartkatheterisatie?
Bij deze procedure wordt een dunne, flexibele katheter via een slagader (meestal in de pols of lies) naar het hart geleid. Met behulp van contrastvloeistof en röntgenbeelden kan de arts de bloedvaten en hartstructuren nauwkeurig beoordelen. Soms wordt meteen een ingreep verricht, zoals het verwijderen van een blokkade of het plaatsen van een stent om de bloeddoorstroming te verbeteren. De ingreep vindt met plaatselijke verdoving plaats.
Maakt het uit of het via de lies of pols gebeurt?
De ingreep via de pols heeft de voorkeur, omdat je daarna sneller naar huis kunt dan wanneer het via de lies gedaan wordt. Na de liesingreep moet je enkele uren plat liggen om nabloeden te voorkomen.
Hoe lang duurt een hartkatheterisatie?
Het onderzoek zelf duurt meestal 30 tot 60 minuten. Met voorbereiding en nazorg ben je vaak enkele uren in het ziekenhuis. Soms is een korte opname nodig, vooral als er een behandeling is uitgevoerd.
Herstellen van een hartkatheterisatie
De hersteltijd na een hartkatheterisatie varieert afhankelijk van de persoon en de complexiteit van de procedure. De meeste mensen blijven enkele uren in het ziekenhuis ter observatie, vooral om te controleren op mogelijke complicaties zoals bloedingen bij de insteekplaats (pols of lies). Daarna kunnen de meeste patiënten binnen één tot twee dagen weer lichte dagelijkse activiteiten gaan hervatten, vooral als de katheterisatie via de pols is gedaan.
Beperkingen van de hartkatheterisatie
Hartkatheterisatie is een waardevolle methode om vernauwingen in de kransslagaders, hartklepafwijkingen en de algemene werking van het hart te beoordelen. Echter, bepaalde hartaandoeningen zijn moeilijk of zelfs onmogelijk met deze techniek vast te stellen.
- Hartritmestoornissen: problemen zoals boezemfibrilleren of ventriculaire tachycardie vereisen vaak een elektrocardiogram (ECG) of elektrofysiologisch onderzoek.
- Microvasculaire aandoeningen: vernauwingen in de kleinste bloedvaten van het hart (microvasculaire angina) kunnen niet goed in beeld worden gebracht met een standaard katheterisatie. Het gebeurt nog weleens dat de patiënt (meestal een vrouw, aangezien deze aandoeningen vaker bij vrouwen voorkomen dan bij mannen) dan naar huis wordt gestuurd met de boodschap dat de vaten er schoon uitzien en er dus niets aan de hand is.
- Hartspierziekten (cardiomyopathieën): aandoeningen zoals dilaterende of hypertrofische cardiomyopathie worden beter gediagnosticeerd met echografie of MRI.
- Hartontstekingen: infecties zoals endocarditis en myocarditis zijn beter op te sporen via bloedonderzoek en beeldvormende technieken zoals een MRI of echocardiografie.
- Congenitale hartafwijkingen: sommige aangeboren hartafwijkingen vereisen gedetailleerde beeldvorming zoals CT-scans of MRI voor een volledige beoordeling.
Conclusie
Hartkatheterisatie is een effectieve methode om kransslagaderziekten en bepaalde structurele hartproblemen te diagnosticeren, maar heeft ook beperkingen. Het is daarom vaak een onderdeel van een bredere set van onderzoeken.
Afbeelding: Freepik