Auto-immuunziekten zijn aandoeningen waarbij het afweersysteem zich tegen het eigen lichaam keert. Ze treffen wereldwijd miljoenen mensen, en opvallend vaak zijn het vrouwen die ermee te maken krijgen. Maar wat veel mensen níet weten, is dat auto-immuunziekten ook het risico op hart- en vaatziekten kunnen verhogen. En dat dit vooral vrouwen treft. En wat kunnen vrouwen doen om hier alert op te zijn?
Wat zijn auto-immuunziekten?
Normaal gesproken beschermt het afweersysteem het lichaam tegen virussen, bacteriën en andere indringers. Maar bij een auto-immuunziekte ‘vergist’ het afweersysteem zich. Het ziet dan gezonde gewrichten, huid, organen of klieren als een bedreiging het lichaam maakt antistoffen of afweercellen aan tegen zijn eigen weefsels. Dat leidt tot ontstekingen, schade aan organen en vaak chronische klachten. Voorbeelden van auto-immuunziekten zijn Reumatoïde artritis (valt de gewrichten aan), Lupus (SLE) (kan huid, gewrichten, nieren, hart en andere organen aantasten), Multiple Sclerose (MS) (tast het centrale zenuwstelsel aan), Hashimoto (richt zich tegen de schildklier), en Type 1 diabetes (valt de insuline-producerende cellen in de alvleesklier aan).
Vooral vrouwen tussen de 20 en 50 jaar
Auto-immuunziekten komen op alle leeftijden voor, maar vooral bij vrouwen tussen de 20 en 50 jaar. Dat suggereert dat hormonale factoren, zoals oestrogeen, een rol kunnen spelen in het ontstaan van auto-immuniteit. Maar ook genetica en verschillen in immuunreacties tussen mannen en vrouwen dragen bij.
Meestal chronisch
Auto-immuunziekten zijn meestal chronisch. Ze zijn meestal ook niet te genezen, maar met medicijnen kunnen de ontstekingen worden geremd en symptomen worden verminderd. Het doel is om schade aan organen te beperken en de kwaliteit van leven te verbeteren.
De verbindende factor: ontsteking
Veel auto-immuunziekten veroorzaken chronische ontsteking. En juist die ontsteking kan schade aanrichten aan bloedvaten, wat leidt tot een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
Minder herkenning bij vrouwen
Bij vrouwen met auto-immuunziekten worden hartklachten lang niet altijd tijdig herkend. Veel klachten, zoals vermoeidheid, kortademigheid of pijn op de borst, worden vaak ten onrechte toegeschreven aan de onderliggende auto-immuunziekte of aan stress. Bovendien presenteren vrouwen zich vaker met atypische klachten bij hartproblemen, waardoor de diagnose nog vaker wordt gemist of vertraagd.
Wat kun je zelf doen?
Vrouwen met een auto-immuunziekte moeten dus extra alert zijn zijn op hartziekten. Ze kunnen hun hartgezondheid beschermen door hun cholesterol, bloeddruk en suiker regelmatig te laten checken. Een gezonde leefstijl vermindert het risico natuurlijk ook, zoals: gezonde voeding, voldoende beweging, niet roken en beperkt alcoholgebruik.
Heb je pijn op de borst, extreme vermoeidheid of andere klachten die op een hartziekte kunnen wijzen? Neem deze dan serieus.
Heb je naast je auto-immuunziekte al een hartziekte? Dan is het ook belangrijk om de behandeling van beide ziektes goed op elkaar af te stemmen, en dan gaat het vooral om medicatie. Daarom is het belangrijk dat de behandelend artsen met elkaar in contact staan. In praktijk werkt dit het beste als beide artsen in hetzelfde ziekenhuis werken.
Conclusie
Auto-immuunziekten treffen vooral vrouwen en vormen niet alleen een belasting op het dagelijks functioneren, maar brengen ook een verhoogd risico op hart- en vaatziekten met zich mee. Omdat symptomen van hartproblemen bij vrouwen vaak minder duidelijk zijn en gemakkelijk worden verward met klachten van de auto-immuunziekte zelf, is het cruciaal om hier zelf ook alert op te zijn. Vrouwen met een auto-immuunziekte doen er goed aan hun hartgezondheid actief te bewaken, hun klachten serieus te nemen en te zorgen voor goede samenwerking tussen hun behandelend artsen.
👉 Lees ook het artikel Als je naast je hartaandoening nog meerdere ziektes hebt
Deze tekst is bedoeld om een korte en leesbare uitleg te geven over de relatie tussen auto-immuunziekten en hartproblemen, en is nadrukkelijk níet als medisch advies bedoeld. Neem voor vragen over uw individuele situatie altijd contact op met uw behandelend arts.